Ustawa o niektórych zawodach- niestety, mało optymistycznie

ZAGROŻENIA , O KTÓRYCH PISAŁEM W MARCU BR. NIESTETY ZMATERIALIZOWAŁY SIĘ W POSTACI NIEKORZYSTNYCH ZAPISÓW W USTAWIE

Ustawa o niektórych zawodach med. -niejasności nie brakuje tekst z 19 marca 2023r.

  1. Nie wydaje się, żeby samodzielna działalność higienistek stm miała w najbliższych latach stać się znaczącą konkurencją dla gabinetów lekarskich. Ważne jednak, że po raz pierwszy świadczenia stm w jakiejś części wychodzą poza działalność leczniczą [!]
  2. Ważne też są względy ładu korporacyjnego. Oraz wizerunku korporacji, której nagle można narzucić niekorzystne rozwiazanie bez jej należytej na to reakcji.
  3. Przy zwiększonej aktywności i aspiracjach zawodów pomocniczych, za kilka lat może do głosu dojść pokusa po stronie władz uproszczenia systemu poprzez dodatkowe uprawnienia dla tych zawodów , lub „samodzielnego” poszerzania sobie tych uprawnień przez te zawody.
  4. Pamietajmy, że z ustawy wykreślono techników dentystycznych. Ich zawód będzie przedmiotem odrębnej regulacji i bez natychmiastowej zmiany postawy obecnej NRL wobec tego problemu , przyszła ustawa o technikach może przybrać nieoczekiwany kształt.
  5. Najbliższym testem będzie procedowanie nad rozporządzeniem doprecyzowującym zakres czynności zawodowych asystentek i higienistek stomatologicznych.

Przypomnę tylko, że zasadniczą wątpliwością zgłaszaną w marcu 2023r była samodzielność zawodu higienistki stomatologicznej, wprowadzenie do ustawy pojęcia „usług z dziedziny stomatologii” i nieprecyzyjne ograniczenie zakładania podmiotów leczniczych przez osoby wykonujące niektóre zawody medyczne, przy założonym w projekcie ustawy zakazie udzielania świadczeń zdrowotnych przez te zawody w ramach zwykłej działalności gospodarczej.

Ostatecznie , do Sejmu wpłynął projekt nieco „bezpieczniejszy” co dawało nadzieję na racjonalne rozwiązania

dlaczego bezpieczniejszy?

Głównie (to duży plus tej wersji, która na szczęście przetrwała do ostateczniej wersji ustawy) za sprawą redakcji art.13 ust.1 . Pierwotna wersja z marca 2023r czyniła zestaw uprawnień katalogiem otwartym,

„Wykonywanie danego zawodu medycznego polega w szczególności na:”

dając później Ministrowi Zdrowia pole do poszerzania tych uprawnień w drodze rozporządzenia. Wersja przedstawiona Sejmowi czyniła ten katalog zamkniętym,

„Wykonywanie danego zawodu medycznego polega na:”

a więc bez możliwości poszerzania aktem innym niż ustawa , choć oczywiście zawsze trzeba mieć na względzie zakusy „twórczej i kreatywnej interpretacji”.

Z projektu zniknęło też pojęcie „usług związanych ze stomatologią”

Jednak w efekcie procesu legislacyjnego , w ustawie nie dość, że mamy samodzielność higienistek w zakresie świadczeń profilaktycznych to jeszcze nieograniczoną możliwość udzielania świadczeń profilaktycznych w ramach zwykłej działalności gospodarczej.

TEKST USTAWY PODPISANEJ PRZEZ PREZYDENTA

Ale po kolei to wyglądało tak:

9 maja 2023r. ruszyły prace w Komisji Zdrowia sejmu nad rządowym projektem ustawy o niektórych zawodach medycznych. Na posiedzeniu komisji zdrowia obecna była dr.hab.Halina Borgiel-Marek – członek prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej. Jej wypowiedź dość zgrabnie postulowała zachowanie pozycji lidera w leczeniu przez lekarzy i lekarzy dentystów. Nikt z tą tezą nie polemizował.
Posiedzenie Komisji Zdrowia Sejmu 9-05-2023r zapis

Problem zaczął się na posiedzeniu roboczym , w dniu 25 maja 2023r. Przede wszystkim, na sali nie było żadnego przedstawiciela stomatologów. Obecny był Sekretarz NRL dr Wrona, który zapewne w arkana spraw stomatologicznych wprowadzony nie był. Co ważne – NRL nie spowodowała zgłoszenia żadnej poprawki , pomimo, że już wówczas można było zaproponować program doszkalania pomocy dentystycznych do poziomu asystentek (patrz koniec wpisu) oraz zastrzeżenie kompetencji higienistek „pod nadzorem” albo „na zlecenie” lekarza dentysty. Natomiast druga strona nie próżnowała. Krytycznym momentem zdaje się zaproponowanie przez posłów Polska2050 Gramatyki i Zimocha poprawki usuwającej z zapisu art.13.ust.3 pkt 6

3. Zawód medyczny można wykonywać:

[…] 6) w ramach działalności gospodarczej, w zakresie czynności zawodowych innych niż udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

wyrażenia napisanego niebieską czcionką.

W efekcie jej przegłosowania za aprobatą Rządu i przy braku sprzeciwu NRL, a następnie prac redakcyjnych, otrzymaliśmy tekst :

3. Zawód medyczny można wykonywać:

5) jako przedsiębiorca będący podmiotem leczniczym, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, albo
6) jako przedsiębiorca niebędący podmiotem leczniczym

Warto zauważyć, że treść pkt 5) zawiera inne odwołanie do ustawy o działalności leczniczej – bardziej „liberalne” od pierwszej wersji projektu. Pkt 6) daje równocześnie całkowitą swobodę wyboru formy udzielania świadczeń zdrowotnych.

Posiedzenie Komisji Zdrowia Sejmu 25-05-2023r zapis

Całość próbowano bronić jeszcze w Senacie poprawką zastrzegającą konieczność nadzoru lekarzy dentystów nad zadaniami higienistek, ale poprawka Senatu przepadła w Sejmie (to się często zdarza, ale większe szanse utrzymania poprawki senackiej daje wcześniejsze zgłaszanie jej podczas prac w Sejmie).

Ostatecznie z ustawy wykreślono zupełnie techników dentystycznych, zapowiadając odrębną dla nich regulację.

Obrazu szkody dopełnia świadomość , że Komisja Stomatologiczna Wielkopolskiej IL zwracała się ze szczegółowym materiałem do KS NRL, w którym apelowała o pilnowanie zapisów dotyczących zarówno uprawnień , jak i formy wykonywania zawodów pomocniczych.(pisałem o tym w swoim opracowaniu).

A ustawowa forma jest rzeczą niezwykle ważną, gdyż „wolność” zawodową Panie Higienistki będą mogły realizować w dowolnym przedsiębiorstwie, niebędącym podmiotem wykonującym działalność leczniczą, a więc poza kontrolą wojewody, poza obowiązkiem ubezpieczenia OC i poza zakazem reklamy.

Ten zapis jest tym bardziej groźny i niezrozumiały wobec brzmienia art.13 ust.1 – uprawnienia higienistek:

3) wykonywaniu czynności zawodowych w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia
jamy ustnej oraz współuczestniczeniu w procesie leczenia – w przypadku higienistki
stomatologicznej

Jak może wyglądać „współuczestniczenie w procesie leczenia” w gabinecie niebędącym działalnością leczniczą i bez kontaktu z lekarzem? – na ile niebezpiecznie „pojemne” może byc to rozwiązanie możemy się dowiedzieć z projektu rozporządzenia wykonawczego (na podstawie art.13 ust.4) .

A co z pomocami dentystycznymi?

No właśnie, izby lekarskie są korporacją, która powinna uznawać ciągłość, czyli zobowiązanie władz kolejnej kadencji do szanowania uchwał i stanowisk władz kadencji poprzednich. Skoro Prezydium NRL VIII kadencji, na wniosek Komisji Stomatologicznej podjęło w 2022r Stanowisko wobec pierwszego projektu tej ustawy i postawiło sobie za cel próbę „dokwalifikowania” pracujących pomocy dentystycznych do uprawnień asystentki stomatologicznej, to władze nowej kadencji powinny ten postulat ponieść dalej , chyba, że stosowną uchwałą Komisja Stomatologiczna NRL zrezygnowałaby z tego postulatu (co nie miało miejsca).

Żadnego takiego postulatu poprawki nie zgłoszono. W obliczu przepisów karnych ustawy, oznacza to poważne perturbacje dla części praktyk.

Andrzej Cislo , 24 września 2023r.