Nowe brzmienie art.16x ustawy o zawodach
CZY CZEKA NAS W NAJBLIŻSZYM CZASIE POSTEPOWANIE LEGISLACYJNE DOTYCZĄCE NOWEGO ROZPORZĄDZENIA SPECJALIZACYJNEGO?
[aktualizacja 13.08- ukazał sie projekt]
W dniu 1 sierpnia 2022r weszło w życie nowe brzmienie art.16x ustawy o zawodach lekarzA i lekarza dentysty. Przepis ten daje delegację ustawową, jak też precyzuje warunki , jakie musi spełniać wydane rozporządzenie dotyczące odbywania specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów.
Nowy tekst art.16x ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty
Art. 16x. 1. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia:
1) wykaz specjalizacji, o których mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2,
2) wykaz modułów podstawowych właściwych dla danego szkolenia specjalizacyjnego i wykaz specjalizacji posiadających wspólny moduł podstawowy,
3) wykaz modułów j ednolityeh właściwych dla danego szkolenia specj alizacyj nego
– uwzględniając powiązania dziedzin medycyny w ramach modułów i w ramach specjalizacji, dziedziny medycyny oraz minimalne okresy kształcenia w odniesieniu do tych dziedzin określone w przepisach Unii Europejskiej, a także aktualny stan wiedzy medycznej;
4) regulamin postępowania kwalifikacyjnego, o którym mowa w art. 16c ust. 16, zawierający tryb i sposób przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego, uwzględniający punktowe kryteria kwalifikacji lekarzy przystępujących do postępowania kwalifikacyjnego do szkolenia specjalizacyjnego, mając na celu konieczność zapewnienia obiektywności i przejrzystości postępowania kwalifikacyjnego,
5) szczegółowy sposób kierowania na szkolenie i odbywania szkolenia specjalizacyjnego, w tym przez lekarzy posiadających I lub II stopień specjalizacji lub tytuł specjalisty,
6) formy specjalistycznego szkolenia teoretycznego i praktycznego oraz sposoby ich prowadzenia,
7) szczegółowy sposób i tryb składania PES oraz ustalania jego wyników,
8) tryb uznawania stażu szkoleniowego, staży kierunkowych lub kursów szkoleniowych odbytych za granicą lub w kraju za równoważne ze zrealizowaniem elementów określonych w danym programie specjalizacji i ewentualne skrócenie szkolenia specjalizacyjnego,
9) sposób i tryb uzyskania potwierdzenia posiadania umiejętności praktycznych określonych programem specjalizacji,
10) wzory dokumentów potwierdzających realizację programu specjalizacji i jego ukończenia, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia prawidłowego przebiegu programu specjalizacji
-uwzględniając zakres wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych niezbędnych do wykonywania zawodu w zakresie określonej dziedziny medycyny zgodnie z wymogami współczesnej wiedzy medycznej oraz specyfikę wynikającą z form wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty;
11) wysokość wynagrodzenia dla członków i przewodniczącego PKE i zespołu egzaminacyjnego, o którym mowa w art. 16u ust. 7 pkt 1,
12) wysokość i sposób uiszczania opłaty, o której mowa w art. 16t ust. 1,
13) tryb powoływania PKE,
14) wzór oświadczenia, o którym mowa w art. 14b ust. 8, dla członków PKE
– uwzględniając nakład pracy członków i przewodniczącego PKE i zespołu egzaminacyjnego, o którym mowa w art. 16u ust. 7 pkt 1, koszty przeprowadzenia egzaminu oraz zapewnienie bezstronności PKE i tego zespołu;
15) tryb uznawania dorobku zawodowego i naukowego lekarza, kierując się równoważnością dorobku zawodowego i naukowego lekarza z danym programem specjalizacji lekarskiej albo programem specjalizacji lekarsko – dentystycznej,
16) tryb uznawania dorobku zawodowego i naukowego w nowej dziedzinie medycyny nieobjętej systemem szkolenia specjalizacyjnego za równoważny z odbytym szkoleniem specjalizacyjnym, w tym kryteria oceny dorobku zawodowego i naukowego,
17) tryb uznawania dorobku zawodowego i naukowego lekarzy posiadających stopień naukowy doktora habilitowanego za równoważny z odbytym szkoleniem specjalizacyjnym, w tym kryteria oceny dorobku zawodowego i naukowego,
18) tryb uznawania dorobku zawodowego i naukowego lekarzy dentystów posiadających stopień naukowy doktora za równoważny z odbytym szkoleniem specjalizacyjnym, w tym kryteria oceny dorobku zawodowego i naukowego
– uwzględniając zakres szkolenia odbytego w kraju lub za granicą oraz mając na celu zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego pacjentów;
19) tryb wydawania przez dyrektora CEM duplikatu albo odpisu dyplomu PES oraz sposób uiszczania opłaty za wydanie duplikatu albo odpisu dyplomu PES,
20) tryb dokonywania przez dyrektora CEM wymiany dyplomu PES oraz sposób uiszczania opłaty za dokonanie wymiany dyplomu PES,
21) wzór dokumentu, o którym mowa w art. 19g ust. 7,
22) wysokość wynagrodzenia za wykonywanie czynności kontrolnych, o którym mowa w art. 19i ust. 12 pkt 1,
23) wzór umowy, o której mowa w art. 19f ust. 2 pkt 10
– mając na celu zapewnienie sprawnej realizacji zadań przez CEM, zapewnienie przejrzystości dokumentów, o których mowa w art. 19f ust. 2 pkt 10 oraz art. 19g ust. 7, oraz uwzględniając nakład pracy związany z przeprowadzaniem czynności kontrolnych.
2. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Wojskowej Rady Lekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, regulamin postępowania kwalifikacyjnego, o którym mowa w art. 16c ust. 16a, tryb i sposób odbywania szkolenia specjalizacyjnego przez lekarza będącego żołnierzem w czynnej służbie wojskowej, a także lekarza zatrudnionego w podmiocie leczniczym utworzonym i nadzorowanym przez Ministra Obrony Narodowej albo komórce lub jednostce organizacyjnej podległej temu ministrowi, oraz wzory dokumentów, o których mowa w ust. 1 pkt 10, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego przebiegu i specyfikę szkolenia specjalizacyjnego tych lekarzy.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób odbywania szkolenia specjalizacyjnego przez lekarzy zakwalifikowanych w ramach postępowania kwalifikacyjnego, o którym mowa w art. 16c ust. 7, do odbywania szkolenia specjalizacyjnego w podmiocie leczniczym utworzonym przez tego ministra oraz wzory dokumentów, o których mowa w ust. 1 pkt 10, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego przebiegu i specyfikę szkolenia tego lekarza.
4. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej, określi, w drodze rozporządzenia, tryb i sposób odbywania szkolenia specjalizacyjnego przez lekarza będącego funkcjonariuszem Służby Więziennej lub zatrudnionego w podmiocie leczniczym utworzonym przez Ministra Sprawiedliwości lub organy Służby Więziennej oraz wzory dokumentów, o których mowa w ust. 1 pkt 10, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego przebiegu i specyfikę szkolenia specjalizacyjnego tego lekarza.”;
W tekście tym wyróżniłem zawartą po pkt 10) instrukcję ustawodawcy dla MZ, iż te rzeczy , które wymienione są w pkt 1-10, Minister ma ustalić „uwzględniając zakres wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych niezbędnych do wykonywania zawodu w zakresie określonej dziedziny medycyny zgodnie z wymogami współczesnej wiedzy medycznej oraz specyfikę wynikającą z form wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty”
Co z tego płynie z korzyść dla środowiska stomatologicznego? Otóż powszechnie krytykowaną jest sytuacja, kiedy to specjalizacja stomatologów, pod względem organizacyjnym stanowi kalkę systemu specjalizacyjnego lekarzy. I właśnie nowa redakcja tej instrukcji nakazuje ministrowi, aby wydając rozporządzenie specjalizacyjne wziął pod uwagę specyfikę zawodu stomatologa (warunki odbywania i zaliczania staży cząstkowych, wymagania wobec podmiotów akredytowanych itd.).
Byłem autorem propozycji takiego brzmienia tego przepisu. Zostało ono uzgodnione jeszcze na etapie prac tzw.”Zespołu Bilińskiego” (ministerialny zespół pracujący w latach 2018-19 , który miał wypracować tekst dużej nowelizacji).
Teraz, tę korzystną dla naszego środowiska redakcję przepisu trzeba przekuć na konkrety w rozporządzeniu specjalizacyjnym (które wobec zmiany delegacji ustawowej musi ulec nowelizacji).
Wyróżniłem też pkt. 18):
18) tryb uznawania dorobku zawodowego i naukowego lekarzy dentystów posiadających stopień naukowy doktora za równoważny z odbytym szkoleniem specjalizacyjnym, w tym kryteria oceny dorobku zawodowego i naukowego
Przepis sugeruje wyraźnie, że w odróżnieniu od lekarzy, którzy w razie posiadania stopnia doktora habilitowanego mogą starać się o „szybką ścieżkę” specjalizacji, lekarze dentyści mogą się o nią starać posiadając stopień już tylko doktora nauk medycznych. Wiele osób pokładało w tym przepisie spore nadzieje. Doktorat zdecydowanie łatwiej uzyskać, niż habilitację. Z drugiej strony, wiele osób wskazywało, że posiadanie doktoratu brane jest pod uwagę w postepowaniu kwalifikacyjnym do rezydentury.
Rysująca się różnicę zdań pewnie pokrywa wyjaśnienie Ministerstwa, które przesłało również do NIL pismo oznajmiające, że zapis ten jest pomyłką legislacyjną- że w obu przypadkach (lekarzy i lekarzy dentystów) szybka ścieżka dotyczy wyłącznie doktorów habilitowanych.
Nie ma czegoś takiego jak „pomyłka legislacyjna” – zapis ustawowy, póki nie zostanie zmieniony- obliguje jego adresatów. W tym jednak przypadku, istotnie -jest kłopot. Otóż w całej ustawie nie ma przepisu wprowadzającego takie ułatwienie. Jest tylko ułatwienie przewidziane w art.16 ust.4 – ogólnie dla „lekarza” (rozumie się więc, że także i dla lekarza dentysty):
o czym mówi przepis art.16 ust.4?
Lekarz posiadający stopień naukowy doktora habilitowanego i mający odpowiedni dorobek zawodowy i naukowy w zakresie:
1)modułu specjalistycznego, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, oraz posiadający tytuł specjalisty lub specjalizację II stopnia w dziedzinie odpowiadającej modułowi podstawowemu lub ukończony i zaliczony przez kierownika specjalizacji moduł podstawowy, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, albo
2)modułu jednolitego, o którym mowa w ust. 2 pkt 3
– może ubiegać się, za pomocą SMK, o skierowanie go do odbywania odpowiednio modułu specjalistycznego albo szkolenia specjalizacyjnego w ramach modułu jednolitego, bez postępowania kwalifikacyjnego, za zgodą konsultanta krajowego właściwego w danej dziedzinie medycyny. W tym celu lekarz składa wniosek, o którym mowa w art. 16c ust. 1.
Art.16x pkt 18 jawi się więc jako doprecyzowanie nieistniejącego de facto zapisu, co istotnie stanowi furtkę dla MZ niewypełniania tego zapisu treścią w rozporządzeniu i pewnie tłumaczy, że to istotnie „wypadek przy pracy” legislatorów.